Hoe rode gist rijst uw cholesterol kan beïnvloeden
Rode gist rijst draagt bij aan het behoud van normale cholesterolgehalten in het bloed. Studies hebben aangetoond dat een dagelijkse inname van 10 mg monacoline K aanbevolen is om een cholesterolverlagend effect te bereiken. Maar hoe werkt het en hoe kan ook een gezonde levensstijl helpen je cholesterol onder controle te houden? We leggen het je hier uit.
Het verschil tussen goede en slechte cholesterol
Eerst iets wat je moet weten wanneer we het hebben over cholesterol. De wetenschap maakt een onderscheid tussen ‘slechte’ cholesterol (LDL) en ‘goede’ cholesterol (HDL). LDL-deeltjes kunnen zich ophopen in de bloedvaten en verhogen het risico op hart- en vaatziekten. Bij een hoog LDL-cholesterol heb je dus meer kans op vernauwingen in je slagaders. Goede of HDL-cholesterol helpt bij het opruimen van de cholesterol in het bloed. Bij een bloedanalyse wordt er altijd gekeken naar de verhouding tussen de totaal cholesterol en de HDL-cholesterol om het cardiovasculair risico in kaart te brengen. Maar wat heeft rode gist rijst nu te maken met cholesterol?
Wat is rode gist rijst?
Rode gist rijst is een nutraceutisch product of voedingssupplement dat ontstaat door de fermentatie van gist, meestal de Monascus purpureus (1). Door het fermentatieproces ontstaan tal van verbindingen, waaronder pigmenten die de typische rode kleur veroorzaken. Bij de fermentatie worden ook monacolinen geproduceerd zoals het subtype monacoline K en dat heeft cholesterolverlagende eigenschappen (2-4).
Het cholesterolverlagend effect van rode gist rijst heeft het vooral te danken aan het vermogen van monacolinen om de 3-hydroxy-3-methyl-glutaryl-coenzym A (HMG-CoA) reductase te remmen, een sleutelenzym in de cholesterolsynthese (zie figuur). Hierdoor zal de cholesterolsynthese afgeremd worden (5).
Een bewezen cholesterolverlagend effect
De lipidenverlagende werking van rode gist rijst, verantwoordelijk voor het verlagen van de cholesterol, is bevestigd door enkele meta-analyses van gerandomiseerde klinische onderzoeken. Als we kijken naar de 20 meest recente onderzoeken, met 6.663 proefpersonen, bleek dat rode gist rijst na 3 tot 6 maanden het LDL-cholesterolgehalte met 39,4 mg/dl deed dalen in vergelijking met een placebo (1).
Andere gerandomiseerde onderzoeken hebben de werking van verschillende dagelijkse doses rode gist rijst (en dus monacoline K) onderzocht voor de primaire en secundaire preventie van cardiovasculaire aandoeningen bij personen met dyslipidemie (44-55). Een dagelijkse inname van rode gist rijst voor een periode van minstens 4 weken toonde significante dalingen in LDL-cholesterol aan van ongeveer 15-34% ten opzichte van de uitgangswaarde (p < 0,05). Er werden ook significante verschillen ten opzichte van een placebo waargenomen. In verschillende van deze onderzoeken was de dosis monacoline K 10 mg per dag (6, 7, 8, 9). Dat is lager dan de 10-80 mg per dag die wordt aanbevolen voor het structurele en farmacologische analoog lovastatine.
Rode gist rijst heeft dus een wetenschappelijk bewezen effect in het verlagen van de LDL-cholesterol en totaal cholesterol spiegels bij personen met hypercholesterolemie. Het gaat dan om personen die niet in staat zijn hun levensstijl te veranderen, die statines niet verdragen of die liever een nutraceutisch dan een farmacologisch product wensen (10).
De rol van voeding en beweging
Voorkomen is altijd beter dan genezen. En dat geldt ook hier. De belangrijkste voorwaarde om je cholesterol onder controle te houden, is daarom een gezonde levensstijl aan te houden. Voeding en beweging spelen daarin een cruciale rol.
1) Voeding
Een mediterraans dieet wordt sterk aanbevolen vanwege de lagere sterftecijfers aan cardiovasculaire aandoeningen. Hoge dosissen omega-3 vetzuren verlagen de triglyceriden, voorkomen de progressie van coronaire plaque en verminderen het cardiovasculaire risico (11). Het is dan ook belangrijk om verzadigde vetten en geraffineerde koolhydraten te minimaliseren, transvetten te verbannen en de inname van fruit, groenten, vezelrijke voeding en vis of andere omega-3 vetzuren te verhogen.
2) Beweging
Zitten is het nieuwe roken. We moeten met z’n allen meer gaan bewegen. Dat is niet enkel goed voor onze spieren, botten, mentale weerbaarheid en het hormonaal evenwicht, maar heeft ook een positief effect op ons cardiovasculair systeem.
Aerobe lichaamsbeweging zoals joggen, fietsen, wandelen of zwemmmen met een hoge intensiteit lijkt bijzonder effectief in het verbeteren van het lipidenprofiel, zoals cholesterol en triglyceriden. Er lijkt een lineaire responsrelatie te zijn tussen activiteitenniveaus en HDL-cholesterolniveaus. Intensievere activiteit is echter nodig om LDL-cholesterol en het triglyceridenniveau te verlagen (12).
De gegevens in deze review bevestigen de gunstige effecten van regelmatige lichamelijke activiteit op het cholesterolgehalte. Deze kennis zou moeten helpen bij de preventie en het beheer van dyslipidemie en het risico op hartaanvallen, beroertes en kransslagaderaandoeningen doen dalen. Mits inachtname van de basisconditie van hun patiënten moeten artsen zoveel mogelijk lichaamsbeweging aanmoedigen en, waar mogelijk, de nadruk leggen op het extra effect van aerobe lichaamsbeweging, weerstandstraining of beide om optimale resultaten bij de patiënten te bereiken (12).
Hierbij willen we ook nog even benadrukken dat onze rode rijst ROGISTAT wordt gecontroleerd op citrinine en aflatoxines. Voor extra vragen over dit product aarzel niet contact op te nemen of vraag raad aan uw arts of apotheek.
Referenties:
1. Cicero, A.F.G.; Fogacci, F.; Zambon, A. Red yeast rice for hypercholesterolemia: JACC focus seminar. J. Am. Coll. Cardiol. 2021, 77, 620–628. [CrossRef]
2. Cicero, A.F.G.; Fogacci, F.; Stoian, A.P.; Vrablik, M.; Al Rasadi, K.; Banach, M.; Toth, P.P.; Rizzo, M. Nutraceuticals in the management of dyslipidemia: Which, when, and for whom? Could nutraceuticals help low-risk individuals with non-optimal lipid levels? Curr. Atheroscler. Rep. 2021, 23, 57. [CrossRef]
3. European Food Safety Authority. Scientific opinion on the substantiation of health claims related to monacolin K from red yeast rice and maintenance of normal blood LDL-cholesterol concentrations (ID 1648, 1700) pursuant to article 13(1) of regulation (EC) No 1924/2006. EFSA J. 2011, 9, 2304. [CrossRef]
4. Cicero, A. F. G., Fogacci, F., & Zambon, A. (2021). Red Yeast Rice for Hypercholesterolemia. Journal of the American College of Cardiology, 77(5), 620–628
5. Cicero AFG, Fogacci F, Zambon A. Red Yeast Rice for Hypercholesterolemia: JACC Focus Seminar. J Am Coll Cardiol. 2021 Feb 9;77(5):620-628. doi: 10.1016/j.jacc.2020.11.056. PMID: 33538260.
6. Heber, D.; Yip, I.; Ashley, J.M.; Elashoff, D.A.; Elashoff, R.M.; Go, V.L. Cholesterol-lowering effects of a proprietary Chinese red-yeast-rice dietary supplement. Am. J. Clin. Nutr. 1999, 69, 231–236. [CrossRef] [PubMed]
7. Zhao, S.-P.; Liu, L.; Cheng, Y.-C.; Li, Y.-L. Effect of xuezhikang, a cholestin extract, on reflecting postprandial triglyceridemia after a high-fat meal in patients with coronary heart disease. Atherosclerosis 2003, 168, 375–380. [CrossRef] [PubMed] 46. Zhao, S.P.; Liu, L.; Cheng, Y.C.; Shishehbor, M.H.; Liu, M.H.; Peng, D.Q.; Li, Y.L. Xuezhikang, an extract of cholestin, protects endothelial function through antiinflammatory and lipid-lowering mechanisms in patients with coronary heart disease. Circulation 2004, 110, 915–920. [CrossRef] [PubMed]
8. Lin, C.-C.; Li, T.-C.; Lai, M.-M. Efficacy and safety of monascus purpureus went rice in subjects with hyperlipidemia. Eur. J. Endocrinol. 2005, 153, 679–686. [CrossRef] 48. Becker, D.J.; Gordon, R.Y.; Halbert, S.C.; French, B.; Morris, P.B.; Rader, D.J. Red yeast rice for dyslipidemia in statin-intolerant patients: A randomized trial. Ann. Intern. Med. 2009, 150, 830–839. [CrossRef]
9. Bogsrud, M.P.; Ose, L.; Langslet, G.; Ottestad, I.; Strøm, E.C.; Hagve, T.A.; Retterstøl, K. HypoCol (red yeast rice) lowers plasma cholesterol—A randomized placebo controlled study. Scand. Cardiovasc. J. 2010, 44, 197–200. [CrossRe
10. Cicero AFG, Fogacci F, Stoian AP, Toth PP. Red Yeast Rice for the Improvement of Lipid Profiles in Mild-to-Moderate Hypercholesterolemia: A Narrative Review. Nutrients. 2023 May 12;15(10):2288. doi: 10.3390/nu15102288. PMID: 37242171; PMCID: PMC10221652.
11. Welty FK. Dietary treatment to lower cholesterol and triglyceride and reduce cardiovascular risk. Curr Opin Lipidol. 2020 Aug;31(4):206-231. doi: 10.1097/MOL.0000000000000689. PMID: 32692035.
12. Mann S, Beedie C, Jimenez A. Differential effects of aerobic exercise, resistance training and combined exercise modalities on cholesterol and the lipid profile: review, synthesis and recommendations. Sports Med. 2014 Feb;44(2):211-21. doi: 10.1007/s40279-013-0110-5. PMID: 24174305; PMCID: PMC3906547.